W środę publikujemy pierwszą część tego wywiad z antropologiem Marią José Garrido i dzisiaj kontynuujemy z nią rozmowę.
Wyjaśnił nam, w jaki sposób najbardziej kochające wychowanie odbywa się w społeczeństwach pozbawionych przemocy, a jednocześnie wychowanie niezależne jest podstawą społeczeństw praktykujących agresję i wojnę. Chcemy pogłębić sposób, w jaki wychowanie dzieci ma decydujący wpływ na społeczeństwo, w którym żyjemy.
Czy edukacja i rodzicielstwo mają na celu uzyskanie wzorowego obywatela?
Zgadza się, każda kultura kształtuje swoje jednostki poprzez wychowanie, faworyzując niektóre wartości ze szkodą dla innych.
W uprzemysłowionych krajach Zachodu zachęca się do niezależności, indywidualnego sukcesu, własności prywatnej lub konkurencyjności; podczas gdy w tradycyjnych kulturach pojęcie wspólnoty przeważa nad jednostką, dlatego sprzyja się spójności społecznej. Dlatego promowanymi wartościami są wzajemność, wzajemna pomoc, współpraca i solidarność społeczna. Nie ma wątpliwości, że wszystkie zasady dotyczące rodzicielstwa: karmienie piersią, karmienie, sposób snu, stosunek do płaczących dzieci, stopień fizycznego kontaktu z dziećmi itp. Nie są produktem przypadku, ale pełnią funkcję społeczną.
Jaka była rola rodziców w tradycyjnych społeczeństwach?
Ten, który przesyła wartości grupy. Pierwsza socjalizacja dzieci ma miejsce w rodzinie, która stanowi pierwszy kontekst odniesienia do świata. Nasze pojęcie o nas samych, o relacjach międzyludzkich i o świecie, powstaje w dzieciństwie. Później można go osłabić, ale tendencja naszego charakteru, sposób zarządzania emocjami i nasz światopogląd będą tymi, których nauczyliśmy się w pierwszej kolejności. Stąd znaczenie rodzicielstwa, ponieważ w dzieciństwie istnieje zalążek społeczeństwa przyszłości.
Wiele mówi się o paradygmacie kultury patriarchalnej, ale czy kultury matriarchalne istniały, czy też należy zakwalifikować tę koncepcję?
Wśród antropologów nie ma zgody co do tego, czy istnieją lub istniały grupy matriarchalne, co można wyjaśnić, ponieważ nie znajdują cech nierówności płci tak wyraźnych jak u patriarchów. Wydaje się, że grupy matriarchalne nie miały wyraźnej nierówności władzy jak w patriarchacie. Ale bardziej niż polityczny prymat kobiet, byłaby to wspólna współpraca mężczyzn i kobiet. Chociaż jego siła rozciąga się na sferę gospodarczą i społeczną, istnieje tendencja do podejmowania decyzji w drodze konsensusu. W tych kontekstach kobiety stanowią podstawę całej struktury społecznej. Na przykład udokumentowano to wśród Irokezów (Brown, 1975), w których kobiety kontrolowały lokalną gospodarkę poprzez posiadanie ziemi i kontrolowanie sojuszy. W Malezji w Negeri Sembilan kobiety tradycyjnie były właścicielami pól ryżowych. W Indonezji minangkabau na Zachodniej Sumatrze są matriliniczne, podobnie jak trobryjscy wyspiarze z południowego Pacyfiku. Ból Paragwaju jest matriokalny, więc po ślubie para mieszka z rodziną kobiety. Ze swojej strony Nayarowie mieszkają na wybrzeżu Malabar w Indiach w grupach domowych kierowanych przez kobiety. Między nimi mąż i żona nie dzielą tego samego miejsca zamieszkania. Jest to społeczeństwo macierzyńskie, w którym każdy z członków pary żyje ze swoją grupą matrylinearną. W niektórych społeczeństwach w Indonezji, Afryce Zachodniej i na Karaibach istnieją także grupy matrifocal, których organizacja koncentruje się na matce, ponieważ mężczyźni są daleko od siebie przez długi czas, nawet jeśli nie jest to matriarchia w sensie patriarchatu, który znamy, ponieważ władzę polityczną sprawują mężczyźni, chociaż oni są tymi, których wyznaczają, tak jak ma to miejsce wśród Mosuo w Chinach. Również w Chinach „na” mają strukturę społeczną rodzin kierowanych przez kobiety, bez mężów i rodziców, mieszkających w tym samym miejscu zamieszkania.
Czy wiemy coś o tych kulturach o ich wychowaniu? Mam na myśli matriarchalne, macierzykowe lub macierzyńskie i matrifokalne.
Na przykład minangkabau charakteryzuje się naciskiem na włączenie matki w codzienne życie. Sprawiają, że macierzyństwo jest osią życia i porządku społecznego. Wśród nayarów grupą opiekuje się dziećmi, nie znając w wielu przypadkach genitaliów. Wydaje się jasne, że w społeczeństwach, w których kobiety kontrolują małżeństwa i inne aspekty życia społecznego, zarówno kobiety, jak i mężczyźni mają różnych partnerów, seksualność jest bardziej elastyczna, a obowiązki wychowawcze niewyraźne.
Czy patriarchat urodził się z posiadaniem ziemi i rolnictwa?
Chociaż wszystkie społeczeństwa ludzkie mają pewien podział pracy w zależności od płci i wieku, wszystko wskazuje na to, że począwszy od okresu neolitu, 10 000-12 000 lat temu, wraz z pojawieniem się i rozpowszechnieniem rolnictwa, a także z udomowienie gatunków zwierząt rozpoczął się proces nierówności społecznych. Z jednej strony, dzięki zwiększeniu produkcji żywności i potrzebie jej gromadzenia i zarządzania, populacja znacznie wzrosła, stała się siedząca i wymagała od pewnych osób kontrolowania tej nadwyżki produkcji. Przeszedł od wzajemności do redystrybucji, a następnie do charakterystycznej dla państw wymiany rynkowej. Wymagało to również uregulowania stosunków społecznych, począwszy od wielkości zespołu do kwatery głównej, a następnie od państwa. To może być nasienie patriarchatu. W rolnictwie kobiety zostały po raz pierwszy oddzielone od produkcji w historii ludzkości, rozpoczynając separację między sferą publiczną i prywatną. Kobieta była odizolowana od swoich krewnych, a seksualność stała się ściśle kontrolowana.
Czy ludy nierolnicze lub niepatriarchalne są mniej agresywne?
Udowodniono, że wojna nie jest powszechna w większości społeczeństw paszowych (myśliwych i zbieraczy), które są zwykle małymi grupami zorganizowanymi jako zespół, w którym lider ma większy prestiż niż władza polityczna lub gospodarcza. Udowodniono również, że w systemach, w których rodzicielstwo i miejsce pobytu oparte są na linii matczynej, presja populacji na zasoby strategiczne jest mniejsza (nie ma potrzeby kontrolowania wskaźnika urodzeń), a wojna jest rzadka. Istnieje jednak wyraźny związek między patriarchatem a przemocą, poprzez wojny, dzieciobójstwo kobiet, posagowe zabójstwa, łechtaczki, nawet we współczesnych społeczeństwach. Przemoc domowa jest problemem ogólnoświatowym, któremu sprzyja izolacja rozszerzonych sieci pokrewieństwa w społeczeństwach uprzemysłowionych. Podobnie udowodniono, że stratyfikacja płciowa jest znacznie zmniejszona w społeczeństwach matrylinearnych i matrifocal.
Czy istnieje kultura, którą możemy wziąć za wzór szacunku dla wychowania naszych dzieci?
W rzeczywistości moglibyśmy powrócić do kwestii rodzicielskich, które były praktykowane w uogólniony sposób jeszcze niedawno w naszej kulturze. Na przykład na obszarach wiejskich praktyka przedłużonego karmienia piersią jest powszechna. Chodzi o odzyskanie instynktu, zdrowego rozsądku i zaufania do nas i naszych dzieci. Z drugiej strony istnieją elementy, które można zaadaptować z innych kultur, takie jak praktyka colecho do zaawansowanego wieku, co jest normą snu dziecięcego w Japonii. Chociaż nie zapominamy, że należymy do kultury o własnych symbolach i wartościach, idealnym rozwiązaniem byłoby znalezienie równowagi między biologicznymi potrzebami dzieci a kulturowymi potrzebami dorosłych. Jeśli musisz zabrać dziecko do pokoju dziecinnego i nie ma innej opcji, możemy zrekompensować ci to, gdy będziemy z nim, na przykład rozumiejąc jego potrzebę spędzenia z nami więcej czasu. Każda kultura ma swoje powody i stanowi dostosowanie do określonego środowiska, którego nie możemy zignorować.
Możemy jednak szukać formuł, które nie wpłyną na rozwój i zdrowie dzieci, zmieniając ich potrzeby fizjologiczne i emocjonalne..
Bardzo mi się podobało wywiad z Marią José Garrido, antropolog specjalizujący się w antropologii rodzicielstwa, ale mieliśmy kilka problemów do rozwiązania bardziej szczegółowo, o których wkrótce się zajmiemy.
